Trong hệ thống đường ống cấp nước, việc lắp đặt van xả khí (air valve) tại các điểm cao là yếu tố không thể thiếu để đảm bảo vận hành hiệu quả. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ vai trò và những lưu ý quan trọng khi thi công lắp đặt van xả khí.
Van xả khí (Air Valve) là gì?
Van xả khí là thiết bị chuyên dụng được lắp đặt trên đường ống để tự động xả không khí tích tụ trong hệ thống. Khi không khí bị giam giữ trong ống, nó tạo thành các túi khí gây cản trở dòng chảy, giảm lưu lượng nước và có thể gây hư hỏng thiết bị.
Vai trò quan trọng của van xả khí
1. Xả khí khi vận hành hệ thống
Khi khởi động hệ thống cấp nước lần đầu hoặc sau bảo trì, không khí sẽ tồn tại trong đường ống. Van xả khí tự động xả lượng không khí này ra ngoài, giúp nước lưu thông suôn sẻ và tránh hiện tượng thủy kích (water hammer).
2. Ngăn chặn áp suất âm
Khi dừng bơm đột ngột hoặc xả nước nhanh, áp suất trong ống giảm mạnh có thể tạo áp suất âm (chân không). Van xả khí cho phép không khí vào ống để cân bằng áp suất, bảo vệ đường ống khỏi bị xẹp hoặc nứt.
3. Xả khí tích tụ liên tục
Trong quá trình vận hành, không khí vẫn có thể tích tụ dần tại các điểm cao do quá trình hòa tan trong nước. Van xả khí loại bỏ những bọt khí này, duy trì hiệu suất dòng chảy tối ưu.
4. Tiết kiệm năng lượng và chi phí
Không khí trong đường ống làm giảm tiết diện dòng chảy, buộc máy bơm phải hoạt động mạnh hơn. Van xả khí giúp giảm tiêu hao điện năng và kéo dài tuổi thọ thiết bị bơm.
Vị trí lắp đặt van xả khí
Van xả khí cần được lắp đặt tại:
- Các điểm cao nhất của tuyến ống nơi không khí dễ tích tụ
- Sau van cửa hoặc các thiết bị điều khiển lớn
- Đoạn ống có độ dốc thay đổi tạo thành điểm lồi
- Khoảng cách định kỳ theo thiết kế (thường 500-800m trên địa hình bằng phẳng)
Lưu ý khi thi công lắp đặt
1. Lựa chọn loại van phù hợp
Có 3 loại van xả khí chính:
- Van xả khí lưu lượng lớn: Xả khí khi khởi động hệ thống
- Van xả khí lưu lượng nhỏ: Xả khí tích tụ trong vận hành
- Van xả khí kép: Kết hợp cả hai chức năng (khuyên dùng)
2. Kỹ thuật lắp đặt
- Lắp van vuông góc với đường ống chính, hướng thẳng đứng lên trên
- Sử dụng ống nối có đường kính phù hợp (thường DN50-DN100)
- Đảm bảo van ở vị trí cao nhất tuyệt đối của đoạn ống
- Lắp van cầu cách ly phía dưới để tiện bảo trì
3. Giếng bảo vệ van
- Xây dựng giếng van đủ rộng cho tác nghiệp (tối thiểu 1m x 1m)
- Đảm bảo thoát nước tốt, không bị ngập úng
- Có nắp đậy chắc chắn, có lỗ thông khí
- Thiết kế bậc thang hoặc nấc chân tiện kiểm tra
4. Ống xả nước
- Nối ống xả từ van ra ngoài giếng, tránh nước bắn vào van
- Đường kính ống xả tối thiểu DN25
- Hướng ống xả xuống cống thoát nước hoặc hố thấm
5. Kiểm tra trước vận hành
- Thử độ kín của các mối nối
- Kiểm tra van có hoạt động linh hoạt không
- Đảm bảo van không bị vẩn đục hoặc cặn bẩn bên trong
Bảo trì và vận hành
- Kiểm tra định kỳ mỗi 3-6 tháng một lần
- Vệ sinh phao và van nội bộ khi bị bẩn
- Thay thế gioăng, phao bị hỏng kịp thời
- Ghi chép nhật ký kiểm tra bảo dưỡng

Kết luận
Lắp đặt van xả khí đúng kỹ thuật tại các điểm cao trong tuyến ống là giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả cao. Nó không chỉ bảo vệ hệ thống khỏi hư hỏng mà còn tối ưu hóa vận hành, tiết kiệm chi phí lâu dài. Việc tuân thủ các nguyên tắc thi công và bảo trì định kỳ sẽ đảm bảo van xả khí hoạt động ổn định, kéo dài tuổi thọ toàn bộ hệ thống cấp nước.
Xem thêm sản phẩm TẠI ĐÂY
FACEBOOK:https://web.facebook.com/Công Ty Tnhh Đầu Tư Và Thiết Bị Công Nghiệp ADM
Mọi nhu cầu tư vần hay báo giá sản phẩm liên hệ qua:
Điện thoại:0965.595.039
GMAIL: Vattunhamay01@gmail.com
