1. Gioăng van là gì?
Gioăng của van (Valve Gasket/Valve Seal) là bộ phận làm kín giữa các bề mặt tiếp xúc của van và đường ống. Nhiệm vụ chính của nó là: ngăn rò rỉ môi chất, tăng độ kín và độ bền của van
Gioăng là yếu tố quan trọng quyết định độ bền, độ kín và an toàn của toàn bộ hệ thống.
2. Phân loại các loại gioăng của van
Dựa vào vật liệu chế tạo, nhiệt độ – áp suất làm việc và môi chất, gioăng van được chia thành các nhóm sau:
2.1. Gioăng cao su (Rubber Gasket)
Là sản phẩm được làm từ cao su tự nhiên hoặc cao su tổng hợp
Gioăng cao su có các loại phổ biến sau : EPDM, NBR, Viton, Neoprene, Silicone
Đặc điểm nổi bật của chúng là độ đàn hồi cao, giá rẻ. Khả năng làm kín tốt cho các môi chất như nước, khí và một số loại dầu
Nhiệt độ của gioăng cao su từ 70 – 150°C tùy loại, áp suất từ 1-1.6 MPA
Ứng dụng:
Gioăng cao su thường được sử dụng Van bướm, van một chiều, van cổng, van y lọc. Các van này lắp đặt cho hệ thống nước, HVAC, PCCC
2.2. Gioăng PTFE (Teflon)
Gioăng PTFE (còn gọi là gioăng Teflon, PTFE Gasket) là loại gioăng làm kín được chế tạo từ vật liệu PTFE – Polytetrafluoroethylene, một polymer đặc biệt có khả năng chịu hóa chất cực mạnh, chịu nhiệt cao, không bám dính và không độc hại.
PTFE là lựa chọn phổ biến cho các dung môi là hóa chất, dược phẩm, thực phẩm. Nó thường được sử dụng trong việc chế tạo các van inox như van bi, van cầu, van điều khiển…
2.3. Gioăng Graphite (Graphite Gasket)
Gioăng Graphite (Graphite Gasket) là loại gioăng làm kín được sản xuất từ graphite giãn nở (Expanded Graphite) – một vật liệu carbon tinh khiết có khả năng chịu nhiệt cực cao có thể lên đến 600 độ, chịu áp tốt, chống oxy hóa, và giữ độ mềm – đàn hồi rất tốt nên không biến dạng ngay cả trong điều kiện khắc nghiệt.
Đây là loại gioăng chuyên dùng cho hệ thống hơi nóng như nồi hơi- lò hơi , dầu nóng, khí nén nhiệt độ cao, và các ứng dụng công nghiệp nặng.
Graphite thường kết hợp inox (tăng cường thép) để tăng độ bền.
2.4. Gioăng kim loại (Metal Gasket)
Gioăng kim loại (Metal Gasket) là loại gioăng làm kín được chế tạo từ kim loại hoặc kim loại kết hợp vật liệu mềm, dùng cho các hệ thống áp suất cao – nhiệt độ cao – môi trường khắc nghiệt.
Đây là loại gioăng cao cấp nhất, chuyên sử dụng trong môi trường dầu khí, hóa dầu, nhiệt điện, hơi nóng, lò hơi, đường ống công nghiệp nặng.
Khác với gioăng cao su và PTFE hay graphite gioăng kim loại chịu được nhiệt độ cực cao lên đến 1000 độ C, áp suất PN25- PN160, độ kín tuyệt đối, độ bền và tuổi thọ dài
Gioăng kim loại bao gồm: Spiral Wound Gasket, Kammprofile, Ring Joint
2.5. Gioăng Fiber – Gioăng Amiang – Gioăng Non-Asbestos
Ba loại này đều thuộc nhóm gioăng tấm (Gasket Sheet) chuyên dùng để cắt gioăng mặt bích, làm kín giữa các bề mặt kim loại trong hệ thống áp suất trung bình – cao. Tuy nhiên, chúng khác nhau về thành phần – tính năng – mức độ an toàn.
Chúng đều có đặc điểm chung là : Chịu được nhiệt tốt, giá thành thấp và được sử dụng phổ biến cho các phụ kiện nhiều nhất là gioăng dung cho mặt bích. Hoặc hệ thống nước, khí và hơi nhẹ.
3. Gioăng trong từng loại van phổ biến
3.1. Van bướm (Butterfly Valve)
Gioăng EPDM (nước sạch – nước lạnh)
Gioăng NBR (dầu, khí)
Gioăng Viton (hóa chất nhẹ)
Gioăng PTFE (nhiệt cao, hóa chất)
3.2. Van bi (Ball Valve)
Gioăng Teflon (PTFE) cho bi và thân van
Gioăng Graphite cho van hơi chịu nhiệt cao
Seat TFM, RPTFE cho van inox
3.3. Van cổng – van cầu – van một chiều
Gioăng EPDM/NBR (dòng nước)
Gioăng kim loại (đối với van chịu áp cao)
Gioăng Graphite (hơi nóng)
3.4. Van điều khiển điện – khí nén
PTFE / RPTFE cho độ kín chính xác
EPDM/NBR ở các vị trí làm kín phụ
Graphite cho ứng dụng hơi – dầu nóng
4. Cách lựa chọn gioăng của van phù hợp
Để lựa chọn gioăng phù hợp, điều quan trọng cần xác định 4 yếu tố sau :
a. Môi chất
Nước: nên sử dụng EPDM
Dầu: NBR
Hóa chất: PTFE
Hơi nóng: Graphite
Áp cao: Gioăng kim loại
b. Nhiệt độ làm việc
0 – 120°C: EPDM
0 – 90°C: NBR
150 – 250°C: PTFE
300°C: Graphite / Metal Gasket
c.Áp suất
PN10 – PN16: EPDM/NBR
PN25 – PN40: PTFE/Grapite
PN64 trở lên: Metal Gasket
d. Loại van
Mỗi dòng van sẽ có tiêu chuẩn gioăng riêng, đặc biệt là van điều khiển và van áp suất cao.
5. Lợi ích khi sử dụng gioăng chất lượng cao
Gioăng là 1 bộ phận vô cùng quan trọng trong việc kết nối giữa van và hệ thống đường ống. Việc lựa chọn loại gioăng phù hợp. Sẽ giúp tăng độ bền của thiết bị, giảm thất thoát năng lượng. Đảm bảo an toàn hệ thế. Nhờ đó giảm thiểu chi phí bảo trì
Việc lựa chọn đúng gioăng cho van ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ thiết bị và an toàn hệ thống. Tùy môi chất – nhiệt độ – áp suất mà người dùng cần chọn vật liệu gioăng phù hợp. Nếu bạn cần tư vấn hoặc báo giá các loại gioăng van, hãy liên hệ ADM INDUSTRY để được hỗ trợ nhanh nhất.
Tham khảo các sản phẩm của công ty ADM TẠI ĐÂY